بخشی از متن جست وجو در سرچشمه ها و تحليل بن مايه درخت در آثار ناصرخسرو :
سال انتشار : 1396
تعداد صفحات : 25
در سخن شاعران متفکر بن مایه هایی هست که علاوه بر کثرت تکرار و وسعت کاربرد, با جهان بینی و منظومه دانش های گوینده ارتباط دارد. از این جمله, بن مایه درخت در دیوان و آثار منثور ناصرخسرو است که با دست کم 177 بار کاربرد در مرکز مضامین و تصاویر حکیمانه ای قرار گرفته که ریشه آنها به باورهای دینی و اعتقادات فلسفی و کلامی شاعر بازمیگردد. بن مایه درخت در آثار ناصرخسرو غالبا در دو محور مهم به کار رفته است: نخست, تصویر دنیا در هییت درخت, و انسان به صورت میوه و ثمر آن؛ و دیگر, تصویر انسان به صورت درخت, و تصویر خصال نیک او در صورت میوه های شیرین و سودمند و تصویر صفات ناپسند او در هییت میوه های تلخ و زیان بار. در پژوهش حاضر, ضمن جست وجو در زمینه ها و سرچشمه های این بن مایه, ابعاد گوناگون آن بررسی و تحلیل شده است. نتیجه تحقیق جایگاه ویژه و منحصربه فرد درخت را در ذهن و ضمیر شاعر و تاثیرپذیری او را در ایجاد مضامین و تصاویر مربوط به آن از معارف اسلامی و آثار اسماعیلیه و اقران آنها نشان می دهد